AB PANORAMA Dr. Cengiz AKTAR Bahçeşehir Üniversitesi AB Merkezi Başkanı ve Vatan Yazarı

İstanbul’un değerini Lille’de bilmek

15 Mart’ta kuzey Fransa’nın başkenti Lille şehrinde dört ay sürecek ‘Europe Extra Large’ (Avrupa XXL) etkinliği başladı. Etkinlik ‘Lille 3000’ adını taşıyan ve Lille kentinin 2004’te çok başarılı bir Avrupa Kültür Başkenti olmasından sonra kurulan yapının eseri. Takdire şayan bir yerel yönetim-özel sektör-kültür kurumları işbirliğiyle yürüyen bir yapı bu. İstanbul 2010’un arayıp da daha bulamadığı cinsten. Avrupa Birliği 1 Mayıs 2004’te gerçekleşen ve 1945’te Kırım’ın Yalta kasabasında açılan parantezi kapatan, bölünmüş kıtayı birleştiren genişlemeyi lâyıkıyla kutlamadı. Avrupa XXL bu vefasızlığa küçük ama anlamlı bir cevap niteliğinde. Dahası, sloganı ve içeriği son derece kışkırtıcı. Avrupa’nın sınırlarını dilinden düşürmeyen siyasetçilere nanik yapan ve sınırların geçişkenliği ile akışkanlığı temalarını işleyen bir dizi kültürel ve sanatsal etkinlik söz konusu. Üç Baltıklar ve Balkanlar sanatçıları, Doğu Alman, Çek, Rus, Macar, Leh, Türk, Romen, Sloven ve hatta Kazak sanatçıların acı-tatlı cümbüşü Avrupa XXL. Sanatsal ve kültürel yaratıcılığın komünizm sonrası toplumların muazzam beklentilerini nasıl dillendirdiğini Brüksel’e yarım saat mesafeden izletmek gayet anlamlı olmuş. Belediye Başkanı Martine Aubry ‘krizde sanat mı olurmuş’ eleştirisine ‘hem de nasıl’ diye cevap veriyor. Kitlesel kutlamalar, toplum ve bireye verdikleri coşku ve şevkin yanında ekonomi ve paranın kölesi olmuş gelişmiş toplumların kendilerini sorgulama pratiği. Biriktirmenin karşısında savurmak, paylaşmak. ‘Acaba Avrupa’nın söyleyeceği bir söz, vereceği bir mesaj kaldı mı’ sorusunu sorarak yola çıktık ve ‘işte neticesi’ diyen Belediye Başkanı ne kadar kıvanç duysa yeridir. Avrupa XXL paylaşmacı ve dayanışmacı bir Avrupa’nın hem de kriz zamanı fevkalade güçlü bir ifadesi olmuş. ‘Fransa’da Türkiye Mevsimi’ Şilen Lille’de başladı Aubry aynı zamanda Fransız Sosyalist Partisi Birinci Sekreteri, yani partinin başı. Açılış konuşmasında söz İstanbul’a gelince Fransız sağının Türkiye’ye karşı olan tutumunu cahilâne ve kibirli bulduğunu dile getirdi. Sarfettiği ‘İstanbul’un bize öğretecekleri var’ cümlesini Fransa’da kolay kolay duymazsınız. Nitekim Haziran’daki Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde Türk ve Türkiye’den söz edilecek olmasından rahatsız olan Sarkozy Türkiye Mevsimi’ni Temmuz’a kaydırmıştı. Ancak Mevsim ile doğrudan ilgisi olmayan Avrupa XXL sayesinde Mevsim ister istemez başlamış oldu. En azından kuzey Fransa’da İstanbul etkinliğiyle Türk ve Türkiye’den ziyadesiyle bahsedileceğinden emin olabilirsiniz. ‘İstanbul Traversée’, ya da ‘Boydan Boya İstanbul’, Ali Kazma, İnci Eviner, Sarkis, Atom Egoyan, Tsé-Tsé, Osman Bozkurt, Hale Tenger, Hüseyin Çağlayan, Kutluğ Ataman, Burak Delier, rahmetli Hüseyin Alptekin, Ceren Oykut, Ara Güler, Eric Göngrich, Corey Mc Corkle, Katja Eydel, Deniz Gül, Sener Özmen, Erkan Özgen, Erinç Seymen, Serkan Özkaya’nın yaratıcı güçlerini Lille şehrinin Avrupa’nın en büyük Güzel Sanatlar müzesinden birisi olan mekânında bir araya getiriyor. Avrupa XXL’i www.lille3000.com sitesinde bulabilir, etkinlik takvimi ve sokak sanatlarının muhteşem bir örneğinin sergilendiği açılışından kareler görebilir ayrıca Brüksel veya Paris üzerinden trenle ziyaret edebilirsiniz.