| Hakan KODAL |
|
Mortgage pazarı halen yolun başında |
Mortgage ve sub-prime piyasalarında krizde sona yaklaştık. Krizde iki faktör sözkonusu idi : fiyatlama ve likidite. Likidite riskine dayalı kriz bitti, fiyatlamaya dayalı sorunlarda henüz sonu görmedik. Toplam zarar, assetlerin yeniden değerlemesi ile birlikte 800 milyon doları bulabilir. Krizden çıkış süreci yavaş ve kademeli olacak. Kredi piyasaları yavaş yavaş açılıyor. Kredi maliyetlerlerinde 100 – 250 pb artış var. Risklere göre fiyatlama farkı daha fazla olacak. Bankalar ve yatırımcılar daha seçici olacak.Gelişmekte olan ülkeler yatırım açısından cazibesini koruyacak.
Türkiye’de görünüm
Mortgage pazarı halen yolun başında (30 milyar dolar, GSMH’nın %6’sı) Bankacılık sektörü iyi durumda.
Gayrimenkul sektöründe sindirim dönemindeyiz. 2008 kolay bir yıl değil ancak sermaye yapısı güçlü olan kuruluşlar daha güçlü çıkacak. Türkiye yatırım açısından cazibesini koruyor. İç siyasetteki belirsizlikler temel sorun, Avrupaya göre halen ucuz ve büyüyen bir pazarız.
Bankalar ve yatırımcılar daha seçici olacak. Konutta fiyatlar bölgeler ve projelere göre farklı trend izleyebilir. Fiyatlarda ciddi bir düşüş olmaz. Faizlerin kısa vadede düşmesi beklenmiyor. AVM piyasalarındaki tek sorun AVM adedi değil, perakendedeki hızlı büyüme, tüketimin düşüşü ve konsept hataları AVM adedinden daha kritik sorunlar.
Krea ve yatırım stratejisi
2007de 6 projeye imza attık. 4 AVM, 2 konut-otel projesine yatırım ile toplam yatırımımızın tutarı 1 milyar doları bulacak. Bu yatırımlar Bosphorus fonunun (BREF) kapasitesinin %65’ine tekabül ediyor. Yeni yatırım ve projelerde daha seçici olmakla birlikte yatırımlara devam BREF 2 fonu üzerinde çalışmalara başladık. BREF 2 ile birlikte toplam yatırım kapasitesi 3 miyar doları bulacak. İstinye’de 150 ünitelik projenin satışı Haziranda başlıyor. Butik otel konsepti : SPA, consierge, otel hizmetleri (bir bölümü kiralama için tutuluyor). Güneydeki projede otel, golf ve 800 villa yer alacak. Neo AVM zincirinde ikinci NEO Pendik’te 2008 sonu açılıyor (Carrefour...) Neolarda toplam kiralanabilir alan 200.000 m2. Yeni yatırımlar geliyor.