Hazine Müsteşarlığı Teşvik Uygulama Genel Müdürü Turan SERDENGEÇTİ'nin konuk konuşmacı olarak katıldığı Kasım '98 tarihli eğitim toplantısı,TÜGİAD Ankara Koordinatörlüğü' nde gerçekleşti ve 98/1 sayılı tebliğin amacı, detaylı olarak ele alındı.

" Beş Yıllık Kalkınma Planları ve yıllık programlarda öngörülen hedeflere uygun olarak, 98/1 sayılı tebliğin amacı, öncelikle bölgelerarası dengesizlikleri gidermek, sermayeyi tabana yaymak ve istihdam yaratmak.Ayrıca katma değeri yüksek, ileri ve uygun teknolojileri kullanmak ve uluslararası rekabet gücünü sağlamak için, yatırımların uluslararası yükümlülüklere aykırılık teşkil etmeyecek teşviki, yönlendirilmesi ve desteklenmesini teminen hazırlanan YDY ve YTF Esasları Hakkında Karar' ın uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri tespit etmektir." şeklinde özet bir bilgi verdikten sonra, yatırım teşvik belgesi almak için gerekli prosedüre değindi.

"Yatırım Teşvik Belgesi almak için, yörelere göre yabancı sermayeli ortaklar ile diğer yatırımcı kuruluşlar Hazine Müsteşarlığına sabit bir yatırım tutarı ödemelidir.
- Kalkınmada öncelikli yörelerde 25 milyar Türk Lirası' ndan,
- Gelişmiş ve normal yörelerde 50 milyar Türk Lirası' ndan az olmamak üzere gerçekleştirilecek yatırımlarla ilgili olarak; yabancı sermayeli ortaklarca Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü' ne, diğer yatırımcı kuruluşlarca da Hazine Müsteşarlğı Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü' ne müracaat edilir.

Yatırım Teşvik Belgesi veya İzin ve Teşvik Belgesi almak için, teşvik belgesine gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, iş ortaklıkları, kamu kuruluşları, kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler, vakıflar, yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye' deki şubeleri müracaat edebilir.
Kurulacak şirketler adına tamamlanmış yatırımlara ilişkin olarak,Teşvik Belgesi talebinde bulunulamaz. Ancak, yabancı sermayeli yatırımlar ile ilgili olarak kurulacak şirketler adına, yatırımcı tarafından teşvik belgesi talebinde bulunulabilir."

Müracaat safhasında ibraz edilmeyen belgelerle ilgili durumu SERDENGEÇTİ, şöyle açıkladı: "Bu belgeler Teşvik Belgesi' nin düzenlenmesini müteakip, azami 2 yıl içinde tamamlanıp Hazine Müsteşarlığı' na ibraz edilmelidir.
Teşvik Belgesi' ne müracaatta: 1- Yatırım Bilgi Fonu' ndan bir nüsha. 2- Kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlarda 50 milyon TL'nin; gelişmiş ve normal yörelerde 100 milyon TL'nin (gerçekleştirilecek yatırım 5 trilyon TL'nin üzerinde olması halinde 300 milyon TL'nin) T.C. Merkez Bankası nezdindeki Fona yatırıldığına dair makbuzun ikinci nüshası. 3- Yurtiçi ve dışından temin edilecek makine ve teçhizata ilişkin tasdik edilmiş listeler. 4- Noter tasdikli imza sirküleri. 5- Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi aslı veya örneği. 6- a) Turizm yatırımlarında Turizm Bakanlığı' ndan turizm yatırım belgesi, b) Eğitim yatırımlarında Milli Eğitim Bakanlığı' ndan izin belgesi, c) Tersane yatırımlarında Denizcilik Müsteşarlığı' ndan temin edilecek uygun görüş yazısı. 7- Müteahhitlik hizmetlerinde İş Durum Belgesi. 8- Madencilik yatırımlarında Rödövans Anlaşması. 9- Gelişmiş yörelerde gerçekleştirilecek yatırımlarda Kapasite Raporu. 10- Müsteşarlıkça gerekli görülecek diğer bilgi ve belgeler ibraz edilmelidir.

Teşvik belgesine bağlanması talep edilen yatırım ile ilgili proje, yapılacak değerlendirme sonucunda Müsteşarlıkça teşvik belgesine bağlanır veya reddedilir. Yatırımcı tarafından düzenlenen ve Müsteşarlığa ibraz edilen Yatırım Bilgi Formu' ndaki değerler de dikkate alınmak suretiyle, teşvik belgesine ilişkin: - arsa - bina -inşaat- makine ve teçhizat - diğer harcama kaleminde yeralacak değerler ayrı ayrı belirtilerek sabit yatırım tutarı belirlenir.
Temin edilecek makine ve teçhizat listesi Müsteşarlıkça onaylanarak düxzenlenecek teşvik belgesine eklenir. Yalnız binek araçları (arazi tipi dahil), uçak ve helikopter teşvik belgesine dahil edilemez.

Destek unsurlarının uygulanması ile ilgili bölgesel ayrımdan da biraz bahsetmek istiyorum: Gelişmiş yöreler İstanbul ve Kocaeli il sınırları ile Ankara, İzmir, Bursa, Adana ve Antalya Büyükşehir Belediye sınırları dahil bölgeyi kapsamaktadır.
Bunun dışındaki bölgeler, kalkınmada öncelikli veya normal yöreler olarak belirlenmiştir.

Yatırımlara sağlanan destek unsurları:
1- Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu İstisnası 2- Yatırım indirimi 3- İthalde Katma Değer Vergisi İstisnası 4- Yerli makine ve teçhizatta Katma Değer Vergisi İstisnası 5- Vergi, Resim ve Harç İstisnası 6- Enerji Desteği 7- Arsa Tahsisi 8- Fon' dan Kredi Tahsisi' dir."

Destek unsurlarından yararlanacak yatırımlarla ilgili de bilgi veren Turan SERDENGEÇTİ, sözlerine şöyle devam etti: "Kalkınmada öncelikli yöreler ve normal yörelerde gerçekleştirilecek yatırımlar ile aşağıda belirtilen (gelişmiş yörelerde gerçekleştirilecek) yatırımlar 98/1 tebliğin 6. maddesinde yeralan destek unsurlarından yararlanabilir.

1-Elektrik enerjisi üretimi yatırımları, 2- Alt yapı yatırımları, 3- Yap-İşlet ve/veya Yap-İşlet-Devret modeli çerçevesinde yapılacak yatırımlar, 4- Ar-Ge yatırımlar, 5- Çevre korumaya yönelik yatırımlar, 6- Öncelikli teknoloji yatırımlar, 7- Elektronik sanayi yatırımları, 8- Gemi ve yat inşa yatırımları, 9- Tersane yatırımları, 10- Teknopark, bilişim teknolojisi, eğitim, sağlık, turizm ve haberleşmeye yönelik yatırımlar dahil olmak üzere Müsteşarlıkça belirlenecek diğer hizmet yatırımları, 11- Mevcut yatırımın Kalkınmada Öncelikli Yörelere veya yurtdışına nakli halinde aynı mahalde aynı veya farklı konuda gerçekleştirilmesi Müsteşarlıkça uygun görülecek yatırımlar, 12- Tevsi, modernizasyon, yenileme, kalite düzeltme, darboğaz giderme, entegrasyon ve tamamlama yatırımları, 13- Yüksek teknoloji gerektiren, katma değeri yüksek, vergi gelirleri ve istihdam artırıcı özelliklerinden bir veya birden fazlasını içeren ve sabit yatırım tutarı 50 milyon USD karşılığı TL üzerindeki komple yeni yatırımlardan Müsteşarlıkça uygun görülecek yatırımlar.

Destek unsurlarından yararlanabilmek için, yatırıma başlamadan önce, teşvik belgesi talebinde bulunulması esastır. Ancak yatırıma başlanmış olması halinde yatırıma başlama tarihi, müracaatta bulunulan yılın ilk gününe kadar çekilebilir."

Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu İstisnasından faydalanabilme şartlarıyla ilgili olarak SERDENGEÇTİ; "Teşvik Belgesi kapsamındaki makine ve teçhizat ithalatı, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı uyarınca ödenmesi gereken Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu'ndan istisnadır. Ancak binek aracı, otobüs (çift katlı otobüs dahil), çekici (Euro I ve/veya Euro II normlarına uygun yeşil motoru haiz olanlar hariç), treyler (frigorifik olanlar hariç), mobilya, yat (motorbot dahil), kamyon (off road-truck tipi ile karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar hariç), transmikser, kesintisiz güç kaynağı, beton santralı, forklift, beton pompası, inşaat malzemeleri ile porselenden ve seramikten mamul sofra ve mutfak eşyasının teşvik belgesi kapsamında ithal edilmesi halinde, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı'nda öngörülen oranlarda Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu tahsil edilir.

Yatırım ile ilgili hammadde, aramalı ve işletme malzemesi ithalatı, Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu istisnasından yararlandırılmaz ve teşvik belgesine dahil edilmez. Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu istisnasından yararlanabilmek için, yatırımın teşvik belgesine bağlanması ve sözkonusu makine ve teçhizatın ithal listesinde yeralması gerekir. Teşvik belgesi almak üzere Müsteşarlığa müracaat edilmiş olup da henüz teşvik belgesine bağlanmamış yatırımlar ile ilgili makine ve teçhizatın ithaline Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu tutarı kadar teminat alınmak kaydıyla müsaade edilebilir." diyor.

Teminatla ithalatta, bir defada verilecek teminat süresinin azami (6) ay olduğunu söyleyen SERDENGEÇTİ," Teminat süresi içinde kesin ithalat için gerekli işlemler tamamlanmamışsa, süre uzatımı için Gümrük Müsteşarlığı'na müracaat edilir. Teminatın başlangıç tarihi, malların gümrüklerden çekildiği tarihtir. Yatırımcının, teminat müddeti içinde teminatın çözümü için teşvik belgesi ve eki, ithal edilecek makine ve teçhizata ilişkin liste ile birlikte Gümrük Müsteşarlığı'na müracaat etmesi gerekir. Aksi takdirde, teminat irad kaydedilir. Teşvik belgesi ve buna bağlı liste kapsamındaki makine ve teçhizatın ithaline ilişkin işlemler, gümrük mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresince yerine getirilir. Uygulamaya ilişkin usuller, Hazine Müsteşarlığı ve Gümrük Müsteşarlığı'nca (Gümrük Kontrol Genel Müdürlüğü) müştereken tespit edilir. Bu tebliğin uygulanmasından doğacak sorunlar gümrük idarelerince doğrudan Müsteşarlığa iletilir. Tamamlama Vizesi yapılmamış olan teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizattan; evsafa uygun çıkmaması nedeniyle yenisi getirilmek kaydıyla, fiili ithali müteakip (6) ay içinde yurtdışı edilen makine ve teçhizat ile herhangi bir şekilde tamir bakım ve onarım ve benzeri nedenlerle yurtdışına gönderilecek makine ve teçhizatın çıkışı için doğrudan gümrük idaresine müracaat edilir. Yurtdışı edilmesinden itibaren bir (1) yıl içinde yerine yenisi getirilen veya geri getirilen makine ve teçhizatın yurda giriş işlemleri, Müsteşarlığın herhangi bir iznine tabi olmaksızın Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu İstisnasından yararlandırılmak suretiyle doğrudan gümrük idarelerince sonuçlandırılır."diyerek sözlerine son veriyor.

TURAN SERDENGEÇTİ NOTES ON INVESTMENT INCENTIVE CERTIFICATES
Director for the Application of incentives at the Undersecretariat of Treasury
The Aim of Decree No. 98/1 is to reduce interregional disparities, broaden the bass of capital ownership, create employment and also to set rules for the encouragement of investments.
The procedure for obtaining investment incentive certificates (IIC) may be summarized as follows:
- A fixed fee shall be paid to the Undersecretariat of Treasury (UT)
- Foreign capital companies shall apply to the Directorate of Foreign Capital and other investors to the Directorate of incentives at the UT.
- New companies cannot apply for IIC for completed investments.
- Documents not submitted during application shall be completed within 2 years following receipt of IIC.
- Documents required for IIC application: a copy of the investment information Fund, second copy of the receipt showing that the necessary fees have been paid to the Central Bank Fund, approved lists of equipment and machinery to be purchased, signature circular approved by a public notary, original or copy of the Turkish Commercial Registration Gazette, relevant certificates from the Ministry of Tourism, the Ministry of Education or the Undersecretariat of Navigation, whichhever is applicable, Business Status Certificate for contract businesses, Redevance Agreement for mining investments, Capacity Report for investments in developed regions, other documents requested by the Undersecretariat. Developed regions include İstanbul, Kocaeli, Ankara, İzmir, Bursa, Adana and Antalya, remaining regions being defined as priority or normal regions. Investment incentives include exemption from customs duties, Collective Housing Fund, VAT on imports and domestially purchased equipment, stamp duties as well as energ incentives, land and credit assignment.

All investments in priority or normal regions and the following investments in developed regions may be granted investment incentives: electrical energy, infrastructure, "Build-Operate" or "Build-Operate-Transfer" investments, R&D, environmental projects, high technology investments, electronics investments, shipbuilding, dockyards, service sector investments such as techno-parks, informatics, education, hoalth, tourism and communication, modernization, quality improvement and integration projects, investments above USD 50 million with high value added, tax and employment capacity.

Some items are not exempted from customs duties and the Collective Housing Fund. Ongoing investments in the process of obtaining an IIC may benefit from this exemption by importing the said equipment against a guarantee, the term of which shall not exceed 6 months. The term starts with the delivery of imports at the customs and may be extended if the necessary procedure could not be completed during the guarantee period. Imported equipment without a Final Visa may be sent back for replacement, maintenance or repair by applying the customs administration within a period of 6 months following the actual importation. Equipment re-entering Turkey within one year after being sent back for the above mentioned reasons, are exempted from customs duties and the Collective Housing Fund, without necessitating a permission by the UT.

Elegans'a mail